1922- 2022: ΕΞΟΔΟΣ- ΔΙΕΞΟΔΟΣ (Εικαστική Έκθεση)

https://antigeitonies3.blogspot.com/2023/05/1922-2022.html

Γιάννης Στεφανάκις, ο Πρόσφυγας, 2023
Σχέδιο-κάρβουνο σε χαρτί, 75Χ151εκ.

Ξεκίνησε επιτέλους στις 12 Μάη η μεγάλη έκθεση 1922-2022 ΕΞΟΔΟΣ- ΔΙΕΞΟΔΟΣ που οργάνωσε το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας μετά από πολλά εμπόδια «με χαρακτηριστική την αναβλητικότητα και την κωλυσιεργία του Υπουργείου Πολιτισμού, για την οικονομική ενίσχυση που είχε δεσμευτεί να μας παράσχει». (1) Φαίνεται πως η τραγωδία ης Μικρασιατικής Καταστροφής δεν προσφέρεται ούτε για καμάρι, μα ούτε -πόσω μάλλον – για εκμετάλλευση ή καπηλεία από την αστική μας τάξη, είτε των βενιζελογενών είτε των απογόνων των βασιλοφρόνων.

Γρηγόρης Νιόλης, Χωρίς τίτλο, 2018, Λινογραφία,
χρωματιστά χαρτιά κολάζ, 39Χ49εκ

Στην έκθεση αυτή που συμμετέχουν 370 περίπου καλλιτέχνες αποτυπώνονται κυρίως η νοσταλγία των χαμένων πατρίδων, ο πόνος του ξεριζωμού, αλλά και η οργή και η καταγγελία του πολέμου, του μαζικού αυτού σφαγείου όπου «σκοτώνονται οι λαοί για τ’ αφέντη το φαΐ». (2) 

Πιο συγκεκριμένα, ο πόλεμος αυτός ξεκίνησε με τη λεγόμενη Μικρασιατική Εκστρατεία το 1919 στ’ απόνερα του Α΄ παγκοσμίου Πολέμου, από την αστική μας τάξη, πρόθυμη πάντα υπηρέτρια των ιμπεριαλιστικών αφεντάδων της, στα πλαίσια της λεγόμενης «μεγάλης ιδέας». «Τα ιστορικά γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής αποκαλύπτουν πως λαϊκοί άνθρωποι Έλληνες και Τούρκοι που ζούσαν στον ίδιο τόπο ειρηνικά, για αιώνες….υποχρεώθηκαν να ‘ρθουν αντιμέτωποι πολεμώντας σ’ ένα πόλεμο που υπηρετούσε τα συμφέροντα των αστικών τάξεων των δύο χωρών». (3) 

Αρκετοί πίνακες, γλυπτά, χαρακτικά και εγκαταστάσεις αποδίδουν ποικιλοτρόπως το κάψιμο της Σμύρνης, εικόνα που ούτως ή άλλως έχει εγκατασταθεί από χρόνια στο συλλογικό υποσυνείδητο του λαού μας. Η αλήθεια είναι, πως και ολόκληρα χωριά και πόλεις μουσουλμάνων κάηκαν κατά τον ίδιο τρόπο από τα ελληνικά στρατεύματα, όταν υποχωρούσαν από την αντεπίθεση των στρατευμάτων του Κεμάλ. 

Αρκετά έργα λοιπόν επιχειρούν – και συχνά το καταφέρνουν εξαιρετικά- να εκφράσουν την αντίθεση στον παραλογισμό του πολέμου στη γενικότητα του. Αρκετοί επίσης καλλιτέχνες καταφέρνουν ν’ αποδώσουν ή έστω να υπαινιχθούν την κοινή μοίρα των προσφύγων των πολέμων διαχρονικά μέχρι και σήμερα.

Μιχαήλ Φαλκώνης, Χονευτήρι,, 2023,
Ξυλογραφία, 18Χ25εκ

Κάποιοι καλλιτέχνες επίσης εστιάζουν στη θετική συμβολή του μικρασιατικού ελληνισμού στον εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας και του ελληνικού κράτους αντίστοιχα από κάθε άποψη. Ποιος μπορεί άραγε ν’ αρνηθεί για την ώθηση που δώσανε, για να μην πω τις βάσεις, τόσοι άνθρωποι των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών, στον νεοελληνικό πολιτισμό; Ποιος επίσης μπορεί ν’ αγνοήσει ένα ρωμαλέο προλεταριάτο της πόλης και της υπαίθρου που μπόλιασε το ελλαδικό εργατικό λαϊκό κίνημα με κορύφωμα το μεγαλείο της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού;

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Ιονίου και καθημερινά σχεδόν συνοδεύεται από ενδιαφέρουσες διαλέξεις και δραστηριότητες, και φιλοξενείται στο πρώην Δημόσιο καπνεργοστάσιο, Λένορμαν 218.

                                   Γρηγόρης Νιόλης, χαράκτης-ζωγράφος

Χρήστος Αγγελίδης, Χωρίς τίτλο, 2017
 Ακρυλικό, 55Χ80εκ

1.Νάσος Χαλκίδης, πρόεδρος ΕΕΤΕ

2. «Η μπαλάντα του κυρ Μέντιου» Κ. Βάρναλης

3.Απότο εισαγωγικό σημείωμα της έκθεσης